Bình thơ: MỘT CHÚT CẢM NHẬN VỀ CON NGƯỜI THƠ Lê Văn Trung QUA TẬP THƠ THU HOANG ĐƯỜNG CỦA ÔNG - Lê văn Chung

 MỘT CHÚT CẢM NHẬN VỀ CON NGƯỜI THƠ Lê Văn Trung QUA TẬP THƠ THU HOANG ĐƯỜNG CỦA ÔNG
                            -Lê văn Chung-
 
Hôm 26/6/2023, tôi nhận được một tin nhắn của nhà thơ Lê Văn Trung gửi cho tôi, trong đó ông đã nhắc lại một đoạn coment của tôi cách đây hơn một năm về bài thơ MÙA THU TRONG CƠN MƠ – Bài thơ thứ 36 trong tập thơ THU HOANG ĐƯỜNG của ông: «Một bài thơ quá hay về TÌNH THU cũng có nghĩa là TÌNH THƠ. Phải là nhà thơ Lê Văn Trung, một người yêu thơ thật nồng thắm thiết tha, luôn luôn sống với THƠ, ăn bằng THƠ, ngủ bằng THƠ và yêu bằng THƠ, thì mới có thể viết được những câu thơ nồng nàn, sâu sắc như thế về TÌNH THU».
 
Hôm nay, khi đã có trong tay cả một tập thơ, gồm 93 bài thơ thật tuyệt diệu này, tôi lại muốn viết thêm một chút về Thơ & con người Thơ Lê Văn Trung này mà tôi rất yêu quý và kính trọng. Đúng như thi nhân Hàn Mặc Tử đã từng viết:
 
Thuở ấy càn khôn mới dựng nên,
Mùa THƠ chưa gặt tốt tươi lên
Người THƠ phong vận như THƠ ấy
Nào đã ra đời NGỌC biết tên.
(XUÂN ĐẦU TIÊN – XUÂN NHƯ Ý)
 
Với Lê Văn Trung, sau khi được đọc hai tập thư DẠ KHÚC & THU HOANG ĐƯỜNG, thì tôi có cảm giác rằng: Cuộc sống của ông được bao quanh bởi THƠ: Ông đi trong Thơ, ông ngủ trong thơ (không phải là ngủ bằng Thơ như coment nói trên). Thơ là chính tâm hồn ông, đó là bản thể thiết yếu của ông. Khi đó, bất cứ điều gì ông nói đều là thơ, hoặc, ngay cả khi ông giữ im lặng, sự im lặng của ông cũng là THƠ. Sự im lặng của ông cũng có sự du dương bao la ở trong đó (trong tập thơ DẠ KHÚC, đã có ít nhất 4 bài thơ viết cho cõi IM LẶNG, đó là ẢO ẢNH CUỘC ĐỜI; TÌNH XANH; NGỒI LẠI CÙNG TÔI; TRĂM MÙA THU YÊU EM).
THƠ của Lê Văn Trung chứa đựng tất cả: Nó chứa đựng tình yêu, nó chứa đựng lời cầu nguyện, nó chứa đựng THIỀN, và nhiều hơn nữa. Tất cả những gì là thiêng liêng, tất cả những gì là đẹp đẽ, tất cả những gì có thể đưa bạn đến sự siêu việt, đều được chứa trong THƠ của ông.
 
THƠ của ông không chỉ là thơ: Mà nó còn là một cái gì đó như một tôn giáo thiết yếu. Đọc thơ của ông, bạn sẽ có sự cảm nhận rằng: Nó là một trạng thái mà tâm trí của bạn không còn can thiệp vào giữa bạn với sự tồn tại – Trực tiếp, ngay lập tức ; khi bạn đột nhiên bị chiếm hữu bởi TOÀN BỘ, nơi bạn biến mất như một thực thể riêng biệt & TOÀN BỘ bắt đầu nói chuyện với bạn, bắt đầu khiêu vũ thông qua bạn; nơi bạn trở thành một cây tre rỗng và toàn bộ bạn biến thành một cây sáo.
 
Tôi đang thở với đất trời
Giữa bao la giữa cuộc đời mênh mông
Tôi đang soải cánh vô cùng
Với mây ngũ sắc trập trùng ngàn phương
Tôi đang tan vào mưa sương
Và đang say giữa rừng hương sắc người
Tôi đang uống giọt tình vui
Từ trong mắt lệ rực ngời lửa thiêng.
Tôi đang gửi trái tim mình
Vào tim trời đất vào mênh mang đời
Em ơi hãy nở giùm tôi
Nụ hoa tình của một thời thanh xuân
Hãy đi cho đến vô cùng
Đi cho tận cõi thuỷ chung nhiệm màu.
(TRÁI TIM TÔI TIM CỦA ĐẤT TRỜI)
 
Làm thế nào THƠ như thế xuất hiện? Phải chăng nó chỉ xảy ra trong sự buông bỏ một cách trọn vẹn nhất, nó chỉ xảy ra khi một phần là, con người ông, tâm thức ông, đủ CAN ĐẢM để buông bỏ với toàn bộ một cách trọn vẹn nhất, khi ông là một giọt sương rơi xuống đại dương và trở thành đại dương.
 
Buông bỏ là một trạng thái rất nghịch lý : Một mặt cái tôi, cái bản ngã của bạn biến mất, mặt khác bạn xuất hiện lần đầu tiên trong vinh quang vô hạn của bạn, trong sự huy hoàng đa chiều của bạn. Đúng thế, giọt sương đã biến mất, và biến mất mãi mãi; không có cách nào để chiếm lại nó, để đòi lại nó. Giọt sương đã chết như một giọt nước, nhưng trên thực tế, giọt sương đã trở thành đại dương, đã trở nên thuộc vào đại dương. Nó vẫn tồn tại, không còn là một thực thể hữu hạn, mà như một cái gì đó vô hạn, vô định, không có biến giới.
Chúng ta, hãy đến với bài thơ VỀ ĐÂU CŨNG VỀ - Bài thơ thứ 69 của tập thơ THU HOANG ĐƯỜNG.
 
VỀ ĐÂU CŨNG VỀ
Thôi thì bỏ chợ bỏ sông
Bỏ bao nhiêu chuyện đèo bòng đời ta
Bỏ phên giậu bỏ cửa nhà
Bỏ ta ngồi giữa yêu ma phận người.
Xem như bỏ chín làm mười
Bỏ tha phương bỏ ngậm ngùi phù vân
Không hiện hữu chẳng hư không
Là tan là rã trong từng sát na
Không bản quán không quê nhà
Ta lơ lửng giữa thiên hà ngàn năm
Tiếc chi mấy tấc đất nằm
Mà ôm sinh diệt mà cầm tồn vong
Bơ vơ một nhúm bụi hồng
Đìu hiu một sợi khói mong manh sầu
Bỏ hạnh phúc bỏ thương đau
Đầu ghềnh cuối bãi về đâu cũng về.
Theo những dòng viết trong PHỤ TRANG của tập thơ.
 
Nhà thơ Lê Văn Trung, sinh năm 1947 tại Đà Nẵng, Hiện ông đang sống tại Đồng Nai, Việt Nam. Tốt nghiệp Sư Phạm Quy Nhơn. Dạy học tại Quãng Ngãi và Huế từ 1969 đến 1975. Sau 1975 cuốc đất trồng khoai. Cũng đã cho chúng ta thấy ông là một con người đã hội tụ đầy đủ bản lĩnh, đầy đủ sự can đảm để buông bỏ một cách trọn vẹn, để thoát khỏi những nanh vuốt của một xã hội. Một xã hội được định hướng bởi quyền lực. Xã hội vẫn hoàn toàn nguyên thuỷ, hoàn toàn man rợ. Một nhóm người đang thống trị hàng nhiều chục triệu người. Việc xã hội VN sau 1975, để cho một nhà thơ lớn, một nhà giáo tài giỏi như Lê Văn Trung, phải cuốc đất trồng khoai, chắc chắn phải là một sai lầm nào đó của nó. Nếu không, xã hội này đã thành công trong việc phá huỷ tận gốc rễ của con người, phá huỷ sự sáng tạo của các nhà thơ, nhà văn của nó. Và thật may cho Thơ ca VN, nhờ có sự sai lầm nào đó của xã hội, mà nhà thơ LVT của chúng ta đã tìm ra được con đường trở về với chính mình, ông đã biết cuốc đất trên những CÁNH ĐỒNG CHỮ NGHĨA để sáng tạo ra những bài thơ tuyệt diệu như thế.
 
Con đường của ông là buông bỏ một lần và mãi mãi đối với xã hội đương đại, để cho cuộc sống của ông có thể được bao quanh bởi THƠ: Ông đi trong Thơ, ông ngủ trong thơ. Thơ là chính tâm hồn ông, đó là bản thể thiết yếu của ông. Và khi đó, ông đã nhận biết được đâu là phúc lành của cuộc sống đang mưa lên chính mình. Ông có đủ sự thông minh để nhận biết vẻ đẹp của sự tồn tại. Ông có đủ sự nhạy cảm để nhận biết được những phép màu tuyệt vời bao quanh mình.
 
Đối với ông mỗi khoảnh khắc là là tinh khiết, một sự tinh khiết của vui thích, niềm vui, phúc lạc. Rồi mỗi khoảnh khắc là vĩnh hằng, là trăm năm:
 
KHOẢNH KHẮC VÀ TRĂM NĂM
Tôi xin làm hạt lệ
Trên môi tình đang hương
Đừng lau hồn tôi nhé
Hồn lụa mềm như sương
Xin là gọt nắng phai
Trên tóc chiều gió rối
Đừng bay khỏi hồn tôi
Hạt bụi tình cứu rỗi
Tôi xin làm hạt lệ
Lăn mặn bờ môi người
Em giam cầm tôi nhé
Trong ngực tình tinh khôi
Đừng vội uống hồn tôi
Thấm đau dòng máu đỏ
Giọt lệ tình sẽ vỡ
Vạn đoá tình em ơi
Khoảnh khắc là trăm năm
Xin bay cùng vô tận
Khoảnh khắc là hư không
Tôi ôm choàng hố thẳm.
 
Sống theo cách đó là THI CA, sống từng khoảnh khắc mà không có bản ngã là thi ca, sống mà không có bản ngã là khoan dung, là ÂM NHẠC, và sống mà không có bản ngã là thực sự sống, thực sự yêu cuộc sống. Cuộc sống đó mới thực sự đáng được gọi là THI CA, mới thực sự đáng được gọi là PHONG VẬN NHƯ THƠ ẤY, mới thực sự là RA ĐỜI NGỌC BIẾT TÊN.
Thi ca, là cuộc sống, là cuộc đời của một người mà người đó đã thực sự buông bỏ với tồn tại, hãy nhớ rằng: Khi bạn buông bỏ với sự tồn tại, bạn không buông bỏ bất cứ điều gì có thật. Bạn chỉ đơn giản là buông bỏ một quan niệm sai lầm, một ảo ảnh, một bóng ma, bạn buông bỏ thứ mà ngay từ đầu chưa bao giờ có với bạn. Và bằng cách buông bỏ những gì bạn không có, bạn sẽ đạt được những gì bạn có. Từ buông bỏ nhiều khi đem đến cho bạn một ý niệm rất sai lầm, như thể bạn đang buông một cái gì đó. Không, bạn không buông bỏ bất cứ thứ gì cả ; mà bạn chỉ đơn giản là đánh rơi một giấc mơ, đánh rơi một thứ gì đó tuỳ tiện mà XÃ HỘI đã tạo ra cho con người bạn.
 
Tình yêu là một con đường, cầu nguyện là một con đường, THIỀN là một con đường, bởi vì chúng là những cách để làm THƠ. Bất cứ điều gì dẫn bạn đến với Thượng đế, chắc chắn sẽ dẫn bạn đến với THI CA. Con người của Thượng đế không thể là gì ngoài một nhà THƠ. Anh ấy sẽ hát lên một bài ca, không phải của riêng anh ấy nữa, mà đó là một bài ca của Thượng đế. Anh ta có thể đã nói ra sự im lặng của Thượng đế, anh ta sẽ là một nhạc cụ tấu lên cho toàn bộ của vũ trụ và nhân sinh.
 
Hoà tan chính mình vào trong THI CA, là hoà tan chính mình vào trong Thượng đế - Và chắc chắn không buông bỏ là điều không thể. Nếu bạn vẫn còn quá nhiều, Thượng đế sẽ không thể xuất hiện với bạn được. Cái tôi, cái bản ngã của bạn phải vắng mặt, thì ngài mới có thể trở nên hiện diện trong bạn được.
 
LÊ VĂN CHUNG