MỘT CHÚT CẢM NHẬN VỀ BÀI THƠ
CHIÊM BAO 1 & CHIÊM BAO 2 của Lê Văn Trung
Trong bài viết, bài MỘT CHÚT CẢM
NHẬN VỀ THƠ CỦA BÀ HUYỆN THANH QUAN, tôi có bàn đến những quan niệm về HAM
MUỐN. Khi đọc lại những bài thơ của nhà thơ Lê Văn Trung, tôi cảm thấy những
quan niệm đó có một điều gì đó rất gần gũi với nhà thơ của Lê Văn Trung, qua
hai tập thơ DẠ KHÚC & THU HOANG ĐƯỜNG của ông.
Tập thơ DẠ KHÚC có
149 bài thơ về tình yêu, và tập thơ THU HOANG ĐƯỜNG có 93 bài thơ cũng chỉ viết
về tình yêu, mà không hề có bất kỳ một chủ đề nào khác với chủ đề tình yêu,
cộng lại là 242 bài thơ và hơn 361 trang sách của cả hai tập thơ. Lẽ tự nhiên,
tôi và các bạn đọc đều sẽ phải đưa ra một câu hỏi rằng: Nguồn năng lượng nào đã
giúp cho thi nhân làm ra được nhiều bài thơ tình hay và sâu sắc như thế?
Phải chăng, là năng
lượng CỦA HAM MUỐN. Khi ham muốn là một năng lượng ngập tràn trong tâm thức của
thi nhân, cũng là lúc nhà thơ trở thành nhà huyền môn. Chính William Blake -
nhà huyền môn sâu sắc nhất, một trong những người đẹp nhất từng đi trên trái
đất này, đã nói rằng: HAM MUỐN LÀ NĂNG LƯỢNG & NĂNG LƯỢNG LÀ SỰ VUI THÍCH.
Khi bạn ở trong một
năng lượng huyền môn, bạn tham gia vào một thứ gì đó của năng lượng ham muốn
thuần tuý – không đi tới đâu, không di chuyển tới đâu, bạn chỉ xúc động KHÔNG
vì bất kỳ lý do nào, bạn chỉ ngây ngất điên dại không vì một đối tượng, hoặc
một lý do nào. Và trong những khoảnh khắc như thế, bạn sẽ có sự kết nối với tồn
tại, bởi vì những khoảnh khắc đó chính là thực tại của bạn, bạn thoát ra khỏi
tâm trí, để thâm nhập tới cốt lõi sâu nhất ham muốn của bạn, tới chính hạt
giống của ham muốn. Khi đó một cái gì to lớn, một cái gì đó không thể tin được,
một cái gì đó bạn không thể tưởng tượng được, là có thể - Một sự thâm nhập của
bên kia vào bạn, một sự gặp gỡ của trái đất và bầu trời.
Ham muốn là hạt
giống cuối cùng của tất cả các hạt giống khác, trong đó có hạt giống THƠ CA. Nó
không tồn tại trong tâm trí của bạn, mà nó ở trong tâm thức của bạn. HAM MUỐN là một
ĐẠI DƯƠNG bao la, nó lớn như bầu trời – Và ngay cả bầu trời cũng không phải là
giới hạn với nó. Tâm trí chỉ có một chút thoáng nhìn của ham muốn, nó chỉ là
một thoáng nhìn chập chờn của ham muốn. Tâm trí không biết gì về ham muốn; tâm
trí chỉ biết về ham muốn này, ham muốn kia. Ham muốn tiền bạc, ham muốn quyền
lực, ham muốn tình dục, ham muốn uy tín…Tâm trí chỉ biết về những ham muốn đối
với các đối tượng cụ thể của thế gian. Nhưng khi các đối tượng không còn ở đó
nữa, thì ham muốn không còn là một phần của tâm trí. Khi đó ham muốn vượt lên
trên tâm trí; thế thì ham muốn chỉ đơn giản là một năng lượng ngập tràn.
Chẳng hạn, chúng ta
hãy đến với bài thơ CHIÊM BAO 2 – bài thơ thứ 51 của tập thơ THU HOANG ĐƯỜNG:
CHIÊM BAO 2
Không biết rằm chưa
hay mười ba
Không biết màu
trăng hay màu hoa
Tôi đang mơ giấc
chiều xanh biếc
Tình như tương tư
tình hôm qua
Có lẽ? Không! Ồ! Em
là trăng
Là câu thơ đậu giữa
môi hồng
Là hương cổ tích từ
muôn kiếp
Là mây mênh mang
cùng đêm sương
Có lẽ? Không! Ồ! Em
vàng trăng!
Vàng phơi từng đóa
nụ hoa vàng
Ôi đêm Huyền diệu
phơi tình mộng
Ôi trăng mười ba
hay đang rằm
Tôi nghe ai hát qua
triền gió
Rụng xuống hồn tôi
giọt lệ nồng
Để suốt trăm năm
lòng cứ ngỡ
Trăng của màu xanh
em nhớ không?
Không biết đêm vàng
hay hồn trăng
Không biết da ngời
hay dạ lan
Hương bay thơm quá
hồn thơ ngọc
Hương lan hay màu
trăng mênh mang!
Bài thơ đã phản ánh
ham muốn của thi nhân, khi ông ta ở trong một năng lượng huyền môn, ngoài tâm
trí của mình. Trong bài thơ tác giả đã lặp lại từ KHÔNG sáu lần, trong đó có
bốn lần là KHÔNG BIẾT. Tâm trí chỉ có nghĩa là những gì đã sống, đã biết, đã
trải qua – quá khứ được tích tụ. Thế mà, ở đây, con người là không biết cả đến
thời gian LÀ RẰM HAY MƯỜI BA, không biết MÀU TRĂNG HAY MÀU HOA, không biết ĐÊM
VÀNG HAY HỒN TRĂNG, không biết DA NGỜI HAY DẠ LAN… Và đặc biệt thú vị
là không biết người yêu của mình là ai? Tất cả chỉ là một sự nghi hoặc: CÓ LẼ? KHÔNG! Ồ! EM
LÀ TRĂNG / CÓ LẼ? KHÔNG! Ồ! EM VÀNG TRĂNG. Vậy nên tất cả những ham muốn của
con người trong CHIÊM BAO 2 này là nằm ngoài tâm trí. Chúng là những ham muốn
không có đối tượng cụ thể nào hết. Tình yêu của anh ta chỉ đơn giản là tình yêu
thuần khiết, đó chính là năng lượng thuần khiết, sự khao khát thuần khiết – chỉ
là một rung động, một nhịp đập, là một niềm đam mê hồn nhiên nhất có thể của
con người. Mặc dù là không biết, nhưng bạn có đó, sự tồn tại có đó, và cuộc gặp
gỡ của hai cái CÓ ĐÓ này – cái CÓ ĐÓ nhỏ bé, hữu hạn của bạn, gặp gỡ với cái CÓ
ĐÓ vô hạn của sự tồn tại – Cuộc gặp gỡ đó, sự hợp nhất đó, đã tạo nên vẻ đẹp cho
những câu thơ:
……
Là câu thơ đậu giữa
môi hồng
Là hương cổ tích từ
muôn kiếp
Là mây mênh mang
cùng đêm sương.
……..
Vàng phơi từng đóa
nụ hoa vàng
Ôi đêm huyền diệu
phơi tình mộng
Ôi trăng mười ba
hay đêm rằm.
Tôi nghe ai hát qua
triền gió
Rụng xuống hồn tôi
giọt lệ nồng
Để suốt trăm năm
lòng cứ ngỡ
Trăng của màu xanh
em nhớ không?
……
Hương bay thơm quá
hồn thơ ngọc
Hương lan hay màu
trăng mênh mang.
Rõ ràng HỒN NHIÊN
là cánh cửa; thông qua sự hồn nhiên bạn đi vào vẻ đẹp. Bạn càng trở nên hồn
nhiên, sự tồn tại càng trở nên tươi đẹp. Bạn càng trở nên hiểu biết, càng nhiều
tâm trí, sự tồn tại càng trở nên xấu xí, bởi vì khi đó bạn bắt đầu hoạt động từ
những kết luận đã có trong đầu, bạn bắt đầu hoạt động từ kiến thức.
Khoảnh khắc bạn
biết, bạn phá huỷ tất cả THI CA. Khoảnh khắc bạn biết, hoặc bạn nghĩ rằng bạn
biết, bạn đã tạo ra một rào cản giữa bạn và CÁI ĐÓ. Rồi mọi thứ đều méo mó. Khi
đó, bạn không nghe nó bằng tai của mình mà bạn lại đi dịch nó sang ngôn ngữ của
bạn. Khi đó, bạn không thấy nó bằng mắt của mình, mà bạn lại đi giải thích nó
bằng những cái đã biết của mình. Bạn đã không trải nghiệm nó với trái tim của
mình, nhưng bạn lại nghĩ rằng mình đã trải nghiệm. Và khi đó mọi khả năng về sự
gặp gỡ với tồn tại theo cách ngay lập tức, trong sự thân mật, sẽ biến mất. Bạn
đã bị rơi thành từng mảnh. Vì vậy, hãy sống những khoảnh khắc mà không có kiến
thức, khi bạn biết rằng TÔI KHÔNG BIẾT, hoạt động từ trạng thái không biết này,
bạn sẽ biết thế nào là vẻ đẹp của tồn tại.
Nhà thơ Lê Văn
Trung biết vẻ đẹp là gì, bởi vì ông ta hoạt động trong trạng thái KHÔNG BIẾT
này. Có đó một sự hiểu biết mà là không biết, và có đó một sự thiếu hiểu biết
mà là biết. Trở nên thiếu hiểu biết như Lê Văn Trung và khi đó một phẩm chất
hoàn toàn khác đi vào trong bản thể, trong tâm thức của bạn: Bạn trở thành một
đứa trẻ, đó chính là sự tái sinh của bạn. Đôi mắt của bạn đầy sự ngạc nhiên một
lần nữa, mỗi và mọi thứ xung quanh đều đáng ngạc nhiên, HƯƠNG BAY THƠM QUÁ
HỒN THƠ NGỌC / HƯƠNG LAN HAY MÀU TRĂNG MÊNH MANG.
Quay lại với bài
thơ CHIÊM BAO 1- Bài thơ thứ 50 của tập thơ THU HOANG ĐƯỜNG, bạn sẽ bắt gặp
những vẻ đẹp tuyệt vời của những cuộc gặp gỡ giữa cái hữu hạn với cái vô hạn –
và như thể bạn bắt đầu trượt vào Đại dương của Thượng đế:
CHIÊM BAO 1
Một hôm vườn cũ em
về lại
Những giọt sương
mềm ôm gót chân
Hoa của mùa xưa
hồng mấy đoá
Viên sỏi bên đường
cũng tỏa hương
Và hồn thơ biếc
thơm như mật
Một trái môi tình
men thoáng say
Con dế đa tình ru
tiếng hát
Xanh quá như lời
của cỏ cây
Tôi chép thơ lên
mỗi bước tình
Đêm vàng đêm ngọc
sáng lung linh
Ôi hồn nhung lụa
như sương mỏng
Đừng để tan vào nỗi
nhớ quên!
Trong những khoảnh
khắc hồn nhiên, KHÔNG BIẾT, sự khác biệt giữa người quan sát và cái được quan
sát bốc hơi. Bạn không còn tách biệt với những gì bạn đang thấy, bạn không còn
tách rời với những gì bạn đang nghe. VIÊN SỎI BÊN ĐƯỜNG CŨNG TOẢ HƯƠNG /
CON DẾ ĐA TÌNH RU TIẾNG HÁT…
Vẻ đẹp của thơ ca
là một trải nghiệm xảy ra trong sự HỒN NHIÊN của thi sĩ, đóa hoa đó chỉ có thể
nở ra trong sự hồn nhiên của con người. Bởi vậy mà chúa Jesus đã từng nói rằng:
“TRỪ KHI BẠN GIỐNG NHƯ ĐỨA TRẺ NHỎ, BẠN SẼ KHÔNG VÀO
ĐƯỢC VƯƠNG QUỐC CỦA THƯỢNG ĐẾ”.
LÊ VĂN CHUNG
No comments:
Post a Comment