Sunday, June 4, 2023

Bình thơ: Một chút cảm nhận về bài thơ Trái Tim của thi sĩ Lê Văn Trung - Lê Văn Chung

 MỘT CHÚT CẢM NHẬN VỀ BÀI THƠ: 
TRÁI TIM                   
Bài thơ của Lê Văn Trung.
 
Hầu hết các nhà thơ đều là những người sống bằng TRÁI TIM. Bởi vì họ là những người luôn luôn tìm tòi, sáng tạo, khám phá những ý nghĩa của cuộc sống, của vũ trụ nhân sinh. Trái tim của họ dường như biết lắng nghe những âm thanh của những điều chưa biết, họ sẵn sàng dấn thân vào những điều chưa biết, bất chấp mọi nỗi sợ hãi. Cho nên, nhà thơ là những con người rất CAN ĐẢM. Can đảm không có nghĩa là không biết sợ, họ cũng có cảm giác sợ hãi như mọi người bình thường, nhưng nếu bạn can đảm gạt nỗi sợ của mình sang một bên và tiến về phía trước, thì bạn sẽ đạt đến trạng thái không sợ hãi. Và không sự hãi chính là hương thơm tỏa ra từ lòng quả cảm tuyệt đối đó.

Chẳng hạn, khi đi vào vùng biển chưa có tên trên bản đồ, giống như Columbus đã làm, trong chuyến hành trình tìm ra châu Mỹ của ông ấy, bạn sẽ sợ hãi, vô cùng sợ hãi, bởi vì, không ai biết được điều gì sẽ xảy ra. Bạn đang rời khỏi bến đỗ an toàn, nơi mà bạn hoàn toàn thấy yên ổn, nhưng thiếu mất một điều – Sự phiêu lưu. Việc bước chân vào chốn vô định khiến lòng bạn dâng tràn cảm xúc. Nhịp tim bạn bắt đầu rộn rã, một lần nữa bạn được sống, được sống theo đúng nghĩa. Từng thớ thịt trên cơ thể bạn trở nên căng tràn sức sống bởi vì bạn đã chấp nhận cuộc thử thách của cái vô định.

Do vậy, con đường của trái tim chính là con đường của sự CAN ĐẢM. Đó là sống cùng với cảm giác bất an, sống trong TÌNH YÊU & LÒNG TIN. Để dám bước vào những điều chưa biết.

Trong khi đó CÁI ĐẦU của con người không thể làm được những điều đó, nó bao giờ cũng cách rất xa những điều chưa biết, bởi cái đầu bao giờ cũng chứa đầy ắp những thứ đã biết, đó là quá khứ, là cái chết, là cái đã qua. Cái đầu của bạn chính là tâm trí của bạn, mà tâm trí không là gì ngoài quá khứ và những ký ức được tích lũy từ quá khứ. Trái tim là tương lai, trái tim luôn chứa đầy hy vọng, trái tim luôn hướng đến một nơi nào đó trong tương lai. Trái tim luôn sẵn sàng chấp nhận rủi ro; Trái tim là kẻ liều lĩnh. Trong khi đó cái đầu của bạn thì luôn nghĩ về quá khứ, cái đầu là nhà kinh doanh, nó luôn tính toán, luôn tinh ranh. Trái tim thì không như vậy, trái tim luôn hướng tới tương lai.

Tương lai thì vẫn chưa đến, chưa hiện hữu, nhưng tương lai là một khả năng có thật – Nó sẽ tới và đang trên đường tới. Mỗi khoảnh khắc trôi qua, tương lai sẽ trở thành hiện tại, và hiện tại trở thành quá khứ. Quá khứ đã được sử dụng nên không còn khả năng. Bạn đã rời khỏi nó, nó đã cạn kiệt, đã chết, giống như một nấm mồ. Tương lai giống như một hạt mầm, nó đang xuất hiện, luôn xuất hiện. Bạn luôn chuyển động. Hiện tại là sự dịch chuyển, dần hướng đến tương lai.
Nhà thơ Lê Văn Trung cũng vậy, ông là một nhà thơ lớn của xứ Quảng, đã từng có rất nhiều sự tìm tòi, sáng tạo, khám phá ra được rất nhiều ý nghĩa của cuộc sống, của vũ trụ nhân sinh. Chúng ta thấy trong tập THƠ gần đây nhất của ông là tập thơ DẠ KHÚC, có rất nhiều bài thơ đã nhắc đến TRÁI TIM & đặc biệt có đến hai bài thơ tương đối dài ông viết về trái tim đó là: TRÁI TIM & TÔI XIN GỬI TRÁI TIM MÌNH.
Chẳng hạn:
 
Tôi sẽ vẽ vào TRÁI TIM trời đất
Một màu mây vàng thắm buổi yêu người
Tôi sẽ nạm từng dòng sương lệ ngát
Vào mắt tình xanh biếc thuở hai mươi.
(ẢO ẢNH CUỘC ĐỜI)
 
Cùng nhân gian tô thắm những gam màu
Với những đôi bướm vàng đang tình tự yêu nhau
Làm rung nhẹ TRÁI TIM đang rạng ngời nắng biếc
Đôi cánh chập chờn vờn nhau trong trò vui tình yêu diễm tuyệt.
(VÀ TÌNH YÊU ĐÂU PHẢI CHỈ LÀ GIẤC MƠ)
 
Tôi xin mở rộng lòng mình
Như lòng xuân cũng mông mênh đất trời
Tôi xin trải vẹn niềm vui
Trong TIM em - trong TIM người, tôi yêu.
(DÂNG HIẾN)
 
Em có nghe gió mùa xanh réo gọi
Hồn thanh niên bừng mộng cháy phương người
Em có nghe TRÁI TIM hồng nức nở
Máu tuôn nồng bao khát vọng khôn nguôi.
(HÁI GIÙM TÔI NHÉ MỘNG NGÀY XANH)
 
Tôi nghe nhịp TIM ĐỜI rung tiếng nhạc
Mười ngón tay nở mười nụ hoa hồng.
(NẮNG LỤA MÙA ĐÔNG)
 
Hàng triệu năm thiên cổ kiếm tìm nhau
Xin thắp sáng TRÁI TIM hồng cháy mãi
(NGUYỆN)
 
Tôi đang ru TRÁI TIM mình
Ngủ yên đi nhé đừng quên nhớ gì
(TÔI RU TÔI NGỦ)
 
Bóng em và cỏ sương chiều
Có mang theo được ít nhiều thơ không
TRÁI TIM tôi, ngọn cỏ hồng
Em ơi đừng để máu loang ngực tình.
(CỎ - THƠ – VÀ EM)
 
Ta lặng đứng nghe trào dâng sóng vỡ
Ta thao thiết ôm ghì ta để nghe từng nhịp thở
Của ngày xưa thần thoại đã quay về
TRÁI TIM ta cười nhưng chảy lệ pha lê.
(NGÀY XƯA)
 
Trăm mùa thu yêu em
TRÁI TIM còn cháy lửa.
(TRĂM MÙA THU YÊU EM)
 
Tôi sẽ vẽ chuyện tình tôi
Bằng câu thơ của một thời yêu em
Bằng màu thắm của TRÁI TIM
Bằng hương của đoá quỳnh vừa ngậm sương
Bằng chiều vàng nắng tơ vương
Bằng nhung lụa của trăm dòng sông xanh.
(CHUYỆN TÌNH)
 
Sau đây, chúng ta sẽ đến với bài thơ TRÁI TIM – Bài thơ thứ 52, trong tập thơ DẠ KHÚC:
 
TRÁI TIM
Xin em giữ trái tim tôi ở lại
Cõi trần gian cho vẹn nghĩa trăm năm
Yêu nhau đi như thuở nguyệt đang rằm
Cho bất tuyệt cuộn dâng dòng tinh huyết
Cho rực rỡ một rừng hoa diễm tuyệt
Cho hương người mê hoặc cả thần tiên
Trái tim là mầu nhiệm của vô biên.
Mùa lênh đênh phả tình thu ở lại
Chút hương thầm du lãng cõi trăm năm
Uyên xưa thơ trải nguyệt trăng rằm
Đêm lộng ngọc hoa ngàn say tinh huyết!
Ôi tri kỷ thiên tình ca diễm tuyệt!
Men rượu huyền say khướt mộng thần tiên
Hạnh ngộ nào tơ tóc thoảng vô biên.
Thơ cuộn gió tựu mùa xưa thổi lại
Thực hư về đọng tiềm thức xa xăm
Cuộc trăm năm lồng trăng nước đêm rằm
Không lộ hiện giọt sương – dòng tinh huyết
Ôi lòng đất mênh mông trời diễm tuyệt
Nhập đường trần thả sợi nguyệt như nhiên
Từng ván cờ ẩn màu nhiệm vô biên.
Ai chạm bóng ngàn xưa giờ ngoảnh lại
Nhật nguyệt chiều rong cuộc lữ trăm năm
Hàng thông treo ánh nguyệt giữa đêm rằm
Theo gió thoảng thiêng liêng dòng tinh huyết
Tự lòng đất miên man trời diễm tuyệt
Cưu mang đời giọt thánh thót như nhiên
Ôi núi rừng hoà nhịp điệu vô biên !
 
Bài thơ TRÁI TIM này dường như phản ánh một sự thật đó là: Tác giả của nó là một người đã và đang đi trên con đường của trái tim, ông ấy là một người có khả năng di chuyển từ cái đầu xuống TRÁI TIM, ông ấy dường như có thể sống trong ngôi đền TRÁI TIM, có thể đi rất sâu vào cảm xúc, thi nhân đã trở nên dâng trào cảm xúc, tràn đầy tình yêu thương. Khi đó không cần bằng chứng nào khác hơn về đấng linh thiêng: Ngài đơn giản là hiện hữu. Khi TRÁI TIM hoạt động tối đa thì đấng linh thiêng hiện hữu. Khi TRÁI TIM rực cháy niềm vui & tình yêu thương thì đấng linh thiêng hiện hữu. Con người tràn đầy tình yêu thương không phải là tình yêu như là một mối quan hệ nào đó, mà nó chính là phẩm chất yêu thương, trạng thái yêu thương. TRÁI TIM đơn giản có nghĩa là sự hài hoà, khi bạn hài hòa, bạn ở trong TRÁI TIM, bạn ở trong TÌNH YÊU. Khi bạn không hài hòa, bạn không ở trong TÌNH YÊU, không ở trong trái tim, bạn đang ở một nơi khác. Tác giả đã sử dụng từ TRÁI TIM, không giống như các nhà thơ khác sử dụng từ TRÁI TIM – Như là một trung tâm của cảm xúc và cảm giác. Mà ông đã sử dụng từ TRÁI TIM theo cách của một nhà HUYỀN MÔN, nó thậm chí không liên quan gì đến sự đa cảm, tình cảm hay cảm xúc – không, không có gì cả. TRÁI TIM là một trạng thái khi bạn hoà hợp, khi tất cả những mảnh vỡ của bạn biến mất. Bấy giờ bản thể của bạn chỉ là một sự trống rỗng, một hư vô. Cái hư vô ấy, anatta, vô ngã – Không gian thuần khiết ấy là thứ mà thi nhân đã gọi nó là TRÁI TIM.
 
Khổ thơ đầu:
 
Xin em giữ trái tim tôi ở lại
Cõi trần gian cho vẹn nghĩa trăm năm
Yêu nhau đi như thuở nguyệt đang rằm
Cho bất tuyệt cuộn dâng dòng tinh huyết
Cho rực rỡ một rừng hoa diễm tuyệt
Cho hương người mê hoặc cả thần tiên
Trái tim là mầu nhiệm của vô biên.
 
Câu thơ mở đầu: Xin em giữ TRÁI TIM tôi ở lại. Nó giống như một lời mời một người khác, đó là một người phụ nữ (XIN EM) đi vào trong trái tim của bạn, nó sẽ trở thành một lối đi mở, không có bất kỳ rào cản nào, không có khoá, không có cánh cửa nào bên ngoài trái tim của bạn. Chỉ khi đó TÌNH YÊU mới xuất hiện. Tiếp đến tác giả đã tha thiết kêu gọi:
 
YÊU NHAU ĐI NHƯ THUỞ NGUYỆT ĐANG RẰM
CHO BẤT TUYỆT CUỘN DÂNG DÒNG TINH HUYẾT
CHO RỰC RỠ MỘT RỪNG HOA DIỄM TUYỆT
CHO HƯƠNG NGƯỜI MÊ HOẶC CẢ THẦN TIÊN
TRÁI TIM LÀ MẦU NHIỆM CỦA VÔ BIÊN.
 
Khi bạn hài hoà, bạn ở trong TRÁI TIM, bạn ở trong TÌNH YÊU, đó là khi hai tâm hồn gặp nhau, tình yêu sẽ xuất hiện, tình yêu là một hiện tượng giả kim – giống như hydro và oxy gặp nhau sẽ tạo thành một thứ mới là nước. Bạn có thể có hydro, bạn có thể có oxy, khi bạn khát chúng sẽ chẳng giúp ích được gì cho bạn. Bạn có thể có rất nhiều oxy như mong muốn, rất nhiều hydro như mong muốn, nhưng cơn khát sẽ không biến mất. Khi TRÁI TIM được mở ra, cũng là khi hai tâm hồn gặp nhau, điều mới mẻ sẽ xuất hiện. Điều mới mẻ đó chính là Tình yêu. Và giống như nước, Tình Yêu sẽ làm thỏa mãn những cơn khát của nhiều, nhiều kiếp sống, trong đó có cả những kiếp sống của THẦN TIÊN: Cho hương người mê hoặc cả thần tiên. Điều đó đã khẳng định: TRÁI TIM LÀ MÀU NHIỆM CỦA VÔ BIÊN.
 
Đọc những khổ thơ tiếp theo của bài TRÁI TIM, chúng ta sẽ bắt gặp những trạng thái mãn nguyện sâu sắc nhất của TÌNH YÊU, khi có tình yêu và hai tâm hồn gặp nhau, tan biến và hòa quyện vào nhau, một đặc tính mới sẽ xuất hiện – SỰ MÃN NGUYỆN. Đó chính là dấu hiệu rõ rệt nhất của SỰ SÁNG SUỐT khi bạn đi con đường của TRÁI TIM, bạn mãn nguyện, như thể bạn đã có được mọi thứ. Chẳng còn gì cần phải đạt tới lúc này; Bạn đã đến đích. Không còn mục tiêu nào khác, định mệnh đã được hoàn thành. Hạt giống đã trở thành bông hoa, và bông hoa đó đã nở rộ hoàn toàn:
 
Ai chạm bóng ngàn xưa giờ ngoảnh lại
Nhật nguyệt chiều rong cuộc lữ trăm năm
Hàng thông treo ánh nguyệt giữa đêm rằm
Theo gió thoảng thiêng liêng dòng tinh huyết
Tự lòng đất miên man trời diễm tuyệt
Cưu mang đời giọt thánh thót như nhiên
Ôi núi rừng hoà nhịp điệu vô biên!
 
Bất cứ khi nào đang yêu, người ta sẽ mãn nguyện thật sâu sắc.
 
AI CHẠM BÓNG NGÀN XƯA GIỜ NGOẢNH LẠI
NHẬT NGUYỆT CHIỀU RONG CUỘC LỮ TRĂM NĂM
HÀNG THÔNG TREO ÁNH NGUYỆT GIỮA ĐÊM RẰM…
 
Đó chính là những sự mãn nguyện tối thượng mà Tình yêu mang đến cho những con người đã đạt được đến trạng thái TRÁI TIM.
 
Tình yêu không được nhìn thấy, nhưng bạn có thể nhìn thấy sự mãn nguyện, hài lòng sâu sắc tỏa ra từ TRÁI TIM của con người đó… trong từng hơi thở, trong từng cử động, từ sự hiện hữu của họ. Khoảnh khắc đó là vĩnh hằng bất biến, nó sẽ đi vào CÕI TRĂM NĂM, BÓNG NGÀN XƯA, hay nhịp điệu VÔ BIÊN của vũ trụ nhân sinh.
 
LÊ VĂN CHUNG

No comments:

Nhớ màu hoa cũ

NHỚ MÀU HOA CŨ   Rất lẻ loi một đóa hoa vàng Nở muộn bên đường chiều đang sương Có người chợt nhớ mùa thu trước Hoa cài lên tóc còn ươm h...