Sunday, April 23, 2023

Bình thơ: MỘT CHÚT CẢM NHẬN VỀ SỰ ĐÊ MÊ TRONG THƠ HÀN MẶC TỬ - Lê Văn Chung

 

MỘT CHÚT CẢM NHẬN VỀ SỰ ĐÊ MÊ TRONG THƠ HÀN MẶC TỬ
 
Tập thơ DẠ KHÚC của nhà thơ Lê Văn Trung vẫn không ngừng cuốn hút tôi tiếp tục đọc và cảm nhận. Trong quảng đời yêu thích thơ ca của tôi, có lẽ chỉ có DẠ KHÚC là một tập thơ đầu tiên đã có được một sự lôi cuốn, hấp dẫn tôi đến như vậy; càng đọc tôi càng cảm thấy nhà thơ Lê Văn Trung dường như là sự tái sinh, hồi sinh của thi nhân Hàn Mặc Tử, một nhà HUYỀN MÔN rất lớn, rất vĩ đại của tôn giáo NGHỆ THUẬT VỊ NGHỆ THUẬT, mà tôi vô cùng yêu thích, và vô cùng ngưỡng mộ. Chính những bài thơ của LVT, đã làm cho tôi quay lại tìm kiếm thơ & những bài viết về thơ của Hàn Mặc Tử để đọc đi, đọc lại thêm nhiều lần nữa, và mỗi lần đọc lại như thế, dường như tôi lại cảm nhận được những điều gì đó, hết sức mới lạ về thơ của HMT, mà trước đây mình cũng đọc nhưng không cảm nhận được những điều HUYỀN NHIỆM trong thơ HÀN. Nhận thấy một điều thật bình dị của cuộc sống đó là: Cuộc sống không phải là vấn đề của triết học mà là một sự huyền nhiệm.
 
Nói đến HMT, thì ai cũng biết về số phận vô cùng nghiệt ngã của ông, cho nên khi mới tiếp cận với thơ của ông, đã từng có một số người mạt sát HMT nhiều lắm. Có người bảo: «Hàn Mặc Tử? Thơ với thẩn gì! Toàn nói nhảm». Có người còn nghiêm khắc hơn nữa: « Thơ gì mà rắc rối thế! Mình tưởng có ý nghĩa khuất khúc, cứ đọc đi đọc lại hoài, thì ra nó lừa mình!» Thậm chí, ngay cả nhà thơ Xuân Diệu có lẽ cũng nghĩ cũng nghĩ đến HMT trong khi ông đặt bút viết lên đoạn văn sau đây: «Hãy so sánh thái độ can đảm kia (thái độ của những nhà chân thi sĩ) với những cách đột nhiên mà khóc, đột nhiên mà cười, chân vừa nhảy, miệng vừa kêu: Tôi điên đây! Tôi điên đây! – Điên cũng không dễ làm như người ta tưởng đâu. Nếu không biết điên, tốt hơn là cứ tỉnh táo như thường mà yên lặng sống».
 
Hiện nay có một loại hình TRỊ LIỆU rất có ý nghĩa, đó là trị liệu bằng nghệ thuật. Nó có ý nghĩa và nó giải quyết được vấn đề, đặc biệt đối với những người bị bệnh về mặt tinh thần. Người bệnh được cung cấp vải bạc, màu và cọ vẽ để vẽ bất cứ thứ gì họ thích. Dĩ nhiên bất thứ gì anh ta vẽ ra cũng sẽ điên rồ, mất trí. Nhưng sau đó bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy anh ta bắt đầu trở nên tỉnh táo. Vẽ như vậy có tác dụng thanh tẩy như khi ta nôn mửa. Hệ thần kinh của anh ta đã nôn mửa sự điên rồ ra bên ngoài. Chẳng hạn, những bức họa của Picasso có thể giúp cho ông ta tránh khỏi cơn điên. Nhưng thật là nguy hiểm khi ngắm chúng; vì bạn nếu chăm chăm vào bãi nôn của người khác, thể nào bạn cũng phát điên…. Chỉ trong vòng 15 phút ngắm tranh của Picasso…. Bạn sẽ cảm thấy bồn chồn, khó chịu, choáng váng và buồn nôn. Chuyện gì đã xảy ra? vì đó là thứ người khác đã nôn ra! Nó có ích cho ông ấy, tốt cho ông ấy nhưng lại không tốt cho người khác.
 
Nhưng với những tác phẩm thơ của HÀN MẶC TỬ lại khác, bạn có thể đọc đi, đọc lại nhiều lần trong một giờ. Càng đọc, bạn càng cảm thấy thanh bình & tĩnh lặng. Thi nhân họ HÀN này đã gửi gắm vào tác phẩm của mình một điều gì đó đến từ cái chưa biết, bạn có thể gọi đó là những giấc mơ điên rồ của con người ông. Nhưng với tôi, đó không phải là sự điên rồ mà ông ấy đã nôn ra thông qua thi ca. Đó không phải là tác phẩm của sự bệnh hoạn, điên loạn hay sự cô đơn tuyệt vọng của con người ông. Và ông cũng không hề muốn khỏi bệnh thông qua chúng. Thực tế là hoàn toàn ngược lại: Ông ấy đang «thai nghén» chứ không hề bệnh hoạn, hay cô đơn tuyệt vọng gì cả. Ông «thai nghén» với Thượng Đế. Có điều gì đó bắt rễ từ trong chính ông và ông muốn chia sẻ nó với mọi người qua những bài thơ đó. Đó chính là sự đơm hoa kết trái, là sự viên mãn. Ông đã sống một cách sáng tạo, đã yêu cuộc đời của mình một cách hết sức sáng tạo. Ông đã cho phép cuộc đời bước vào nơi thiêng liêng sâu thẳm nhất bên trong ông và ở đó, ông đã thai nghén với đời, với Thượng đế. Và một khi đã thai nghén thì ông sẽ cho ra đời bài thơ thật sự đẹp, một vẻ đẹp lung linh, huyền nhiệm.
 
Picasso đã nôn mửa, còn Hàn Mặc Tử thì SINH CHO ĐỜI, giữa hai khái niệm này có sự khác biệt rất lớn. Sinh ra một đứa trẻ hoàn toàn khác với việc nôn ra một cái gì đó. Giống như Beethoven đã sinh ra cho đời một giá trị lớn lao cho con người. Âm nhạc của ông đã giúp biến đổi tâm hồn của bạn. Đưa bạn đến với một thế giới khác. Ông cho bạn cái nhìn thoáng qua về một bến bờ khác. Thì thơ ca của HMT cũng vậy, đã thổi một luồng gió mới vào cái đang tồn tại, nó đã tìm được cách để đưa cái chưa biết hòa vào cái đã biết, nó thực sự đã mở được lối đi để đưa bầu trời đến với trái đất & ngược lại đưa trái đất lên với bầu trời.
 
Chẳng hạn, chúng ta hay đọc một đoạn bình luận sau đây của TS Chu Văn Sơn, về một câu thơ trong bài MÙA XUÂN CHÍN, như sau:
 
«Hãy xét kỹ một câu thơ:
 
SÓNG CỎ XANH TƯƠI GỢN TỚI TRỜI.
 
Có thể thấy rõ khuynh hướng của Hàn Mặc Tử. Nhiều người cứ mặc nhiên coi rằng nội dung của nó là giống với câu:
 
CỎ NON XANH TẬN CHÂN TRỜI của Nguyễn Du.
 
Không phải. Quả là không thể chối bỏ ảnh hưởng của câu KIỀU này đối với Hàn thi sĩ. Nhưng cần thấy rằng cái mà Tố Như định thể hiện là SẮC cỏ non xanh (nghĩa là ngoại hình của cỏ) trải ra chân trời (bể rộng) còn cái mà Hàn Mặc Tử nhắm tới lại là SÓNG cỏ (nghĩa là sự rung động của cỏ) đang gợn mãi lên đến tận vòm trời (chiều cao). Đây không nói chuyện hơn kém, mà chỉ sự nhận diện sự khác nhau. Trong tương quan ấy, nếu SẮC nghiêng về cái hữu hình, thì SÓNG nghiêng về cái vô hình: SẮC là hiện thân của XUÂN CẢNH, còn SÓNG là hóa thân của XUÂN TÌNH. Rõ ràng Hàn Mặc Tử muốn thông qua SÓNG CỎ thuộc về hình tướng của tạo vật để nắm bắt cái xuân chín về chân tâm của tạo vật» – Hàn Mặc tử còn nói đến sóng áo, sóng trăng, sóng cành, sóng lá…. Đều là sự hiển lộ ra bên ngoài của tình ý bên trong.
 
TA ĐI BẮT NẮNG NGỪNG, NẮNG NEO, NẮNG CHẢY
TRÊN SÓNG CÀNH, SÓNG LÁ CÓ GÌ MÁ ĐỎ HÂY HÂY
TA RÌNH NGHE NIỀM Ý BÂNG KHUÂNG TRONG GIÓ LẢNG
VỚI LÀ HƠI THỞ NỒNG NÀN CỦA Ả THƠ NGÂY
- Hết trích.
 
Tất cả chúng ta đều là những con sóng vĩ đại của đại dương tồn tại. Có thể chúng ta đã quên mất điều đó, nhưng đại dương không bao giờ quên. Có thể chúng ta lãng quên, đến mức không có khái niệm gì về đại dương nữa nhưng chúng ta vẫn đang sống trong lòng đại dương. Không có sóng, đại dương vẫn tồn tại; nhưng sóng không thể tồn tại mà không có đại dương. Con sóng chẳng là gì nếu không thuộc về đại dương, nó là một tiến trình chứ không phải là một thực thể. Con sóng chính là niềm vui lan tỏa của đại dương, cũng như Thượng đế đã tạo ra con người đã tạo ra con người cho trái đất, cho sự tồn tại. Con sóng là hình tượng Đại dương tìm đến Đại dương, chỉ để vui đùa nhưng qua đó có sự truyền giao năng lượng cực kỳ mạnh mẽ.
 
Phải chăng đó chính là biểu hiện của sự giác ngộ của Hàn Mặc Tử về CÁI TÔI ĐÍCH THỰC, BẢN THỂ NGUYÊN THUỶ của ông. Trong thực tế, hầu hết mọi người chúng ta chưa ai từng biết đến cái tôi đích thực là gì. Nó luôn huyền bí, không thể diễn tả hay định nghĩa được. Cái tôi đích thực bao la đến mức bạn không thể định nghĩa & huyền bí đến mức bạn không thể xuyên thấu tận cốt lõi của nó. Cái tôi đích thực là cái tôi của Toàn thể, điều mà trí tuệ con người không thể nào chiêm nghiệm hoặc hiểu biết thấu suốt được.
 
Chính nhờ vào sự giác ngộ cái tôi đích thực này mà THƠ của Hàn thi sĩ đã xuất hiện LINH HỒN rất nhiều lần (Hãy nhập hồn em; Hồn là ai; Biển hồn ta; Trút linh hồn; Hồn lìa khỏi xác; Siêu thoát…). Linh hồn chỉ xuất hiện trong bài thơ khi nhà thơ mất hút trong tác phẩm của mình. Khi người thi sĩ làm thơ với tâm thế mình không còn hiện diện nữa. Một thế lực ẩn danh nào đó đã làm thay anh ta và anh ta chỉ biết mình đã ĐƯỢC chiếm ngự bởi một điều gì đó. Chính tạo hóa đã mượn đôi tay, thể xác anh ta để làm. Anh ta trở thành công cụ. Trong nghệ thuật đích thực, bản thân người nghệ sĩ đã biến mất, do vậy mà không có chỗ cho cái Tôi, cái bản ngã. Theo đó nghệ thuật trở thành tôn giáo và người nghệ sĩ trở thành một nhà huyền môn. Hàn Mặc Tử là một nhà HUYỀN MÔN hoàn toàn chìm đắm trong các tác phẩm THƠ của mình. Con người của ông hoàn toàn hóa thân vào ngôn từ, vào nhịp điệu của bài thơ. Con người của ông như được sống trong một thế giới khác hẳn, tuân theo những luật lệ khác hẳn.
 
Có một định luật mà chẳng sớm thì muộn khoa học cũng sẽ khám phá ra. Đó chính là định luật của sự ĐÊ MÊ. Cũng như ba trăm năm trước mọi người còn chưa biết đến định luật vạn vật hấp dẫn thì định luật này vẫn tồn tại, bởi vì một định luật không cần phải được biết đến mới có thể tồn tại trong cuộc sống. Định luật đó lúc nào cũng tồn tại và không liên quan gì đến Newton hay quả táo rơi. Trước lúc Newton ra đời thì táo vẫn rụng đấy thôi! chẳng phải nhờ Newton phát hiện ra định luật này mà táo mới bắt đầu rụng. Định luật đã có từ trước & Newton chỉ là người phát hiện ra nó mà thôi.
 
Tương tự như thế, một định luật khác cũng đã và đang tồn tại, định luật của SỰ ĐÊ MÊ. Nếu như lực hấp dẫn kéo vật xuống đất thì lực của SỰ ĐÊ MÊ sẽ nâng tất cả lên. Trong thiền yoga, người ta gọi đó là sự bay bổng, xuất thần hay thăng hoa. Trong trạng thái ngây ngất trước những điều thiêng liêng, trong trạng thái vô ngã, trao gửi hoàn toàn, định luật này bắt đầu vận hành.
Chúng ta sẽ bắt gặp rất nhiều những điều đó trong thơ Hàn.
 
Trước sân anh thơ thẩn
Đăm đăm trong nhạn về
Mây chiều còn phiêu bạt
Lang thang trên đồi quê
Gió chiều quên ngừng lại
Dòng nước quên trôi đi
Ngàn lau không tiếng nói
Lòng anh dường ĐÊ MÊ.
(TÌNH QUÊ)
 
Tôi không muốn gặp người tôi yêu
Có lẽ vì tôi mắc cở nhiều
Sắc đẹp nõn nà hay quyến luyến
Làm tôi HOA MẮT nói không đều
(TÔI KHÔNG MUỐN GẶP)
 
Là sợi đường tơ dịu quá trăng
Là bao nhiêu ngọc cũng chưa bằng
Cả và thế giới như không có
Một vẻ yêu là một vẻ tân.
Đã có khi nào cô ước mơ
Rồi đây khai mạc cuộc đời thơ….
Bằng đêm hôm ấy êm như rót
Lời mật vào tai NGỌT SỮNG SỜ!
(TỐI TÂN HÔN)
 
Giây phút, ôi chao! NGUỒN CỰC LẠC,
Tình tôi nghen hết thú vô biên
Ai cho châu báu cho thinh sắc
Miệng lưỡi khô khan hết cả thèm.
(GHEN)
 
Thơ em cũng giống như lòng em vậy,
Là nghĩa thơm tho như ánh trắng
Mềm mại như lời tơ liễu rủ,
Âm thầm trong áng gió băn khoăn.
Anh đã ngâm và đã thuộc làu
Cả người rung động cả thương đau
Bởi vì MÊ MẨN vì khoan khoái,
Anh cắn lời thơ để máu trào…
(LƯU LUYẾN)
 
Người đi, một nửa hồn tôi mất,
Một nửa hồn tôi bỗng DẠI KHỜ.
(NHỮNG GIỌT LỆ)
 
Trời từ bi cảm động ứa sương mờ,
Sai gió lại lay hồn trong kẽ lá
Trăng CHOÁNG VÁNG với hoa tàn cùng ngả
Anh đoán chừng cơn ấy em NGẤT ĐI.
(HÃY NHẬP HỒN EM)
 
Bây giờ đây quấn quýt, hiện bây giờ.
Chỉ biết có đôi ta là đang sống,
Đang cho nhau ngọt ngào và đang mộng;
Cố làm lơ không biết đến thời gian,
Đến bông hoa tàn tạ với trăng ngàn,
Đến những tình duyên chung quanh thất vọng;
………
Lúc ấy sóng triều rền rĩ chưa bưa,
Cứ nhắm mắt, cứ yêu nhau như chết
Cứ SẢNG SỐT, TÊ MÊ VÀ RŨ LIỆT,
Đừng nghe chi âm hưởng địa cầu đang
Vỡ toang ra từng mảnh, cả không gian,
Cả thời gian, từ tạo thiên lập địa,
Đều trộn trạo, điều hoà và xí xoá
Thành hư không thành tình ái đôi ta….
(ĐÔI TA)
………………..
Rất nhiều và rất nhiều sự ĐÊ MÊ đã diễn ra trong thơ của Hàn Mặc Tử, mà tôi và các bạn đọc thơ Hàn, không thể kể hết ra được. Có một điều thật kỳ lạ đó là: Tất cả những sự ĐÊ MÊ đó của Hàn thi sĩ, thực sự nó không có gì liên quan với tình dục. Nó không đến từ bất kỳ quan hệ tình dục nào của Hàn với một người phụ nữ nào cả, nó không đến từ người khác, nó đến từ cốt lõi bên trong nhất, trong bản thể của ông, và Hàn đã có thể giác ngộ được về cái cốt lõi đó, ông đã đạt được đến trạng thái cực khoái lạc thông qua cơ thể PHÚC LẠC của chính mình, sự yêu thương, đã trở thành một trong những THIỀN ĐỊNH lớn nhất của con người ông. Phải chăng đó là một kiểu tình dục mang giá trị tinh thần, không liên quan gì đến thể xác. Nó xảy ra từ sự sự duyên dáng, từ sự tĩnh lặng, từ nhịp điệu; nó bắt nguồn từ chiều sâu tâm hồn của ông, mà không phải từ thân thể của ông. Tình yêu của Hàn chứa đựng sự tinh tế hết sức vi diệu, nó không phải là vẻ bề ngoài nông cạn. Đó không phải là sự thích thú bình thường của hoạt động tình dục, mà nó chính là THIỀN, là CẦU NGUYỆN. Khi đó con người ông biến mất và thần thánh được sinh ra. Đó là loại tình yêu tinh thần. Tình yêu đó được biết đến như là sự cầu nguyện. Hàn Mặc Tử có thể đã không tìm được người tình ở trong cõi Ta bà này, nhưng ông đã tìm được những người tình linh thiêng trong bản thể của chính mình. Và tâm hồn ông đã là Phật, là Chúa, là Thượng đế.… cho nên khi nó chạm vào bất cứ một thứ gì thì thứ đó sẽ biến thành KIM CƯƠNG. Chẳng hạn, khi chạm đến đồi núi thì ông viết:
 
Ngả nghiêng đồi cao bọc trăng ngủ
Đầy mình lốm đốm những hào quang.
 
Khi chạm đến ánh trăng thì ông có câu:
 
Ta bay lên! Ta bay lên!
Gió tiễn đưa ra tới nguyệt thiềm
Ta ở cõi cao nhìn trở xuống
LÂNG LÂNG mây khói quyện trăng đêm.
………..
Và có rất, rất nhiều những câu thơ khác kiểu như vậy trong thơ Hàn Mặc Tử đã làm cho người đọc chúng ta hết sức ngỡ ngàng về thiên tài của ông, khiến cho ta bất chợt hiểu được thế nào là SỰ SIÊU THOÁT của Hàn thi sĩ, mà rất nhiều người khoác áo tu hành chưa chắc đã đạt được đến sự siêu thoát ngay khi đang còn sống, như ông.
 
Mới hay cõi siêu hình cao tột bực,
Giữa hư vô xây dựng bởi trăng sao.
Xa lắm rồi, xa lắm, hãi dường bao!...
Ai tới đó chẳng MÊ MAN THẦN TRÍ
Tòa châu báu kết bằng hương kỳ dị
Của tình yêu rung động lớp hào quang.
……………
Trời bát ngát không cần phô triết lý.
Thơ lai láng chấp chóa những hàng châu
………
Thương là thương lòng mình giận chưa nư,
Hồn vội thoát ra khỏi BỜ TRÍ TUỆ.
 
Có thể thấy Hàn Mặc Tử, đã Sống & Yêu một cách hết sức tự nhiên, và vô cùng mãnh liệt, cho nên ông cũng đã đạt đến được sự SIÊU THOÁT, một cách hết ngẫu nhiên – Và sự ngẫu nhiên đó chính là hương thơm của sự VÔ TRÍ. Tâm trí của con người thì luôn luôn lặp lại, lúc nào nó cũng chuyển động theo vòng tròn, tâm trí hoạt động như một cỗ máy… nghĩa là nó có tính MÁY MÓC, bạn đã nuôi dưỡng nó bằng kiến thức và nó cứ nhai đi nhai lại cùng một thứ kiến thức.
 
Trong khi đó sự VÔ TRÍ là sáng tỏ, thuần khiết & hồn nhiên. Vô trí là cách đích thực để sống, để thấu hiểu và để giải thoát. Còn Trí tuệ là một cái gì đó giả tạo, cái gì đó không thật. Nó chỉ là một phiên bản thay thế cho trí thông minh, và thông minh là một hiện tượng hoàn toàn khác, chẳng liên quan gì đến cái đầu mà chỉ liên quan đến trái tim. Trí tuệ thuộc về cái đầu, trong khi thông minh là trạng thái THỨC GIẤC của trái tim. Khi trái tim bạn thức tỉnh, khi trái tim bạn nhảy múa với lòng biết ơn sâu sắc, khi trái tim bạn hoà nhịp được cùng với tồn tại, thì chính sự hài hoà đó sẽ sản sinh ra sự sáng tạo.
Chúng ta có thể khẳng định rằng, Hàn Mặc Tử là một trong số những con người hiếm hoi nhất của trái đất này, đã có được một TRÁI TIM THỨC TỈNH, một trái tim có thể hoà nhịp được cùng với sự tồn tại của VŨ TRỤ, cho nên tâm hồn ông đã sản sinh ra, đã sáng tạo ra được rất nhiều những:
 
ĐƯỜNG THƠ BAY SÁNG LÁNG NHƯ SAO SA  
TRÊN LỤA TRẮNG MƯỜI HAI HÀNG CHỮ NGỌC
THÊU NHƯ THÊU RỒNG PHƯỢNG KẾT TINH HOA.
 
LÊ VĂN CHUNG

Monday, April 3, 2023

Bình thơ: Một chút cảm nhận về trạng thái cô độc trong thơ Lê Văn Trung - Lê Văn Chung

 MỘT CHÚT CẢM NHẬN VỀ TRẠNG THÁI CÔ ĐỘC TRONG THƠ LÊ VĂN TRUNG

 
Trước hết chúng ta cần phân biệt CÔ ĐƠN & CÔ ĐỘC.
Cô đơn là nỗi buồn; còn cô độc không phải là nỗi buồn.
Cô đơn là cảm giác không trọn vẹn. Bạn cần một người và người đó không hiện diện bên bạn. Cô đơn là bóng tối, không có ánh sáng bên trong. Một căn nhà tối, đang chờ đợi ai đó đến thắp lên ánh sáng.

Còn cô độc là cảm giác rằng bạn đã hoàn thiện. Bạn không cần ai khác, chỉ bạn là đủ. Và điều này cũng xảy ra trong tình yêu. Những người yêu nhau trở thành những người cô độc – Thông qua tình yêu, bạn chạm đến nội tâm trọn vẹn của mình. Tình yêu khiến bạn trọn vẹn. Những người đang yêu chia sẻ với nhau, nhưng không phải do nhu cầu, mà đó chính là nguồn năng lượng tuôn trào trong con người của họ. Cô độc có nghĩa là thuần khiết. Cô độc có nghĩa là bạn là chính mình và không phải ai khác. Cô độc có nghĩa là bạn giống như vàng ròng; phải là vàng ròng, không thể là gì khác…là chính bạn. Tình yêu biến bạn cô độc. Sự cô đơn biến mất, và sự cô độc sẽ xuất hiện.

Có hai kiểu tình yêu. Kiểu thứ nhất là tình yêu xảy ra khi bạn cảm thấy cô đơn – Bạn tìm đến người khác như một nhu cầu. Kiểu thứ hai là tình yêu nảy nở khi bạn không thấy cô đơn, mà là cô độc. Trong trường hợp thứ nhất, bạn tìm cách có được điều gì đó, còn trong tình huống thứ hai, bạn tìm cách cho đi điều gì đó. Tình yêu nảy nở từ sự cô độc không phải là tình yêu bình thường. Nó không liên quan đến lòng ham muốn, ngược lại, nó chính là sự biến đổi vĩ đại nhất từ lòng ham muốn sang TÌNH YÊU.

Tình yêu mà tập thơ DẠ KHÚC của nhà thơ Lê Văn Trung đề cập đến, hầu hết là kiểu tình yêu thứ hai – Tình yêu nảy nở từ sự cô độc của thi nhân. Trong đó chúng ta thấy, có rất nhiều bài thơ đã thể hiện sự kết hợp giữa THIỀN ĐỊNH & TÌNH YÊU một cách vô cùng sâu sắc và rất khó nhận biết cho những bạn đọc, không biết đến sự cô độc. Nếu bạn chưa trải nghiệm sự cô độc của mình cũng như vẻ đẹp, quyền năng & sức mạnh to lớn của nó, thì bạn sẽ rất khó khăn trong việc thấu cảm được kiểu tình yêu sinh ra từ sự cô độc của thi sĩ LVT.

Chẳng hạn, chúng ta hãy cùng nhau đọc lại bài thơ KHÁT VỌNG, bài thơ thứ 89, trong tập thơ DẠ KHÚC nhé.
 
KHÁT VỌNG
Hồn đã cháy, lửa dâng bùng khát vọng
Ôi thần linh em mầu nhiệm quyền năng
Tôi vắt kiệt giọt máu đời khô cạn
Chảy vào thơ da thịt cũng bừng hương
Ôi tê điếng! Ô rợn ngời! Huyết ngọc
Từng tế bào rung lịm ngất men say
Sầu tuôn chảy nghe hồn thơ bật khóc
Cho ứa trào giấc mộng sớm tàn phai
Em là lửa? Là tro? Là mịt mù ảo vọng!
Là trăm năm? Là thiên cổ? Trùng lai!
Là bão tố? Là trùng trùng biển động?
Hồn tôi đây xin ghì xiết hai tay
Em là gió? Là sương? Ơn thánh sũng
Mà mùa tôi vàng cả giấc mơ vàng
Em là khói? Là mây? Là biển sóng
Mà tình tôi xa khuất mộng thiên đường
Tôi đói khát trong từng cơn say buốt
Em là ai? Mà rượu cháy hồn tôi!
Em là ai? Mà sầu tôi chất ngất!
Lửa tro tàn tôi cháy trọn đời tôi.
 
Bài thơ đã ra đời từ chính TÌNH YÊU và trạng thái THIỀN ĐỊNH của thi nhân, và cho đến bây giờ khi chúng ta đọc đi, đọc lại nó nhiều lần, ta vẫn thấy bài thơ chứa đựng những rung cảm mãnh liệt, dữ dội của nó. Đây không phải là một bài thơ bình thường mà nó chính là một tác phẩm đặc biệt. Nó được tạo ra bởi một nhà thơ đã trải qua rất, rất nhiều sự cô đơn & cô độc trong hành trình sống & sáng tạo hơn 76 năm cuộc đời của mình, với quá nhiều những diễn biến thăng trầm mà cuộc đời này đã dành cho số phận nghiệt ngã của ông.

Dường như mỗi bài thơ trong tập DẠ KHÚC của nhà thơ LVT, đều phản ánh một trạng thái THIỀN ĐỊNH nào đó của tác giả. Với LVT, sáng tạo là trạng thái vô trí, cho phép Thượng Đế hoá thân vào trong ông, và tình yêu sẽ lan toả qua linh hồn ông, rồi điều gì đó sẽ diễn ra. Đó chính là ân phước của con người. Bạn sẽ trở thành một phương tiện trung gian, một công cụ để chuyển tải những gì xuất phát từ Thượng Đế:
 
Hồn đã cháy, lửa dâng bùng khát vọng
Ôi thần linh em mầu nhiệm quyền năng
Tôi vắt kiệt giọt máu đời khô cạn
Chảy vào thơ da thịt cũng bừng hương.
 
Cái khoảnh khắc thi sĩ viết những câu thơ trên, dường như là khoảnh khắc thi nhân đã THIỀN ĐỊNH rất sâu. Ông ta đã chạm đến nguồn năng lượng & chính nhờ sự cảm nhận nguồn năng lượng ấy mà ông đã tạo nên toàn thể hình dáng của người yêu, thông qua 12 câu hỏi: Em là lửa? Là tro? Là trăm năm? Là thiên cổ? Là bão tố? Là trùng trùng biển động? Em là gió? Là sương? Em là khói? Là mây? Là biển sóng? Em là ai? Và 6 câu cảm thán: Ôi tê điếng! Ô rợn ngời! Huyết ngọc. Trùng lai!
 
Mà rượu cháy hồn tôi! Mà sầu chất ngất!
Ôi tê điếng! Ô rợn ngời! Huyết ngọc
Từng tế bào rung lịm ngất men say
Sầu tuôn chảy nghe hồn thơ bật khóc
Cho ứa trào giấc mộng sớm tàn phai
Em là lửa? Là tro? Là mịt mù ảo vọng!
Là trăm năm? Là thiên cổ? Trùng lai!
Là bão tố? Là trùng trùng biển động?
Hồn tôi đây xin ghì xiết hai tay
Em là gió? Là sương? Ơn thánh sũng
Mà mùa tôi vàng cả giấc mơ vàng
Em là khói? Là mây? Là biển sóng?
Mà tình tôi xa khuất mộng thiên đường
Tôi đói khát trong từng cơn say buốt
Em là ai? Mà rượu cháy hồn tôi!
Em là ai? Mà sầu tôi chất ngất!
Lửa tro tàn tôi cháy trọn đời tôi.
 
 
Suốt nhiều thời đại, các thiền nhân đã đi sâu tìm hiểu về các kiểu năng lượng (đặc biệt là kiểu năng lượng tinh thần). Một khi đã nhận biết được những kiểu năng lượng đó, bạn sẽ nhận biết được toàn thể những phẩm chất, hay những tính cách con người. Tất cả đều do năng lượng mà ra. Bạn sẽ biết được quá khứ, hiện tại lẫn tương lai. Thấu hiểu được kiểu năng lượng, bạn sẽ tìm thấy được chìa khoá, hay cái nhân cốt lõi, chi phối mọi thứ xảy đến với mình.

Rất nhiều bài thơ trong tập thơ DẠ KHÚC của nhà thơ LVT, đã làm cho tôi yêu thích, tôi có thể đọc đi, đọc lại nhiều lần trong một giờ. Càng đọc, tôi càng cảm thấy thanh bình & tĩnh lặng. Nhà thơ, Lê Văn Trung đã gửi gắm vào tác phẩm của mình một điều gì đó đến từ cái chưa biết, bạn có thể gọi đó là những giấc mơ điên rồ của con người. Nhưng với tôi, đó không phải là sự điên rồ mà ông ấy đã nôn ra thông qua thi ca. Đó không phải là tác phẩm của sự bệnh hoạn, hay sự cô đơn tuyệt vọng của con người ông. Và ông cũng không hề muốn khỏi bệnh thông qua chúng. Thực tế là hoàn toàn ngược lại: Ông ấy đang «thai nghén» chứ không hề bệnh hoạn, hay cô đơn tuyệt vọng gì cả. Ông « thai nghén » với Thượng Đế. Có điều gì đó bắt rễ từ trong chính ông và ông muốn chia sẻ nó với mọi người qua những bài thơ đó. Chẳng hạn, bài thơ TÌNH XANH – Bài thơ thứ 88 trong tập thơ DẠ KHÚC.
 
TÌNH XANH
(Thơ cho cõi im lặng)
Người về theo bóng mùa thu
Làm rơi từng giọt sương mù trong thơ
Áo vàng hay lụa vàng tơ
Bay cùng tôi triệu giấc mơ hoang đường
Người về hay đoá quỳnh hương
Nở vào tôi, nở trắng vườn chiêm bao
Nghe nghìn xưa gọi nghìn sau
Răng thu hoàng yến đã màu thanh vân
Người về hay mùa thu sang
Lời thu hay tiếng nguyệt cầm đang rơi
Xin ngồi xuống, uống cùng tôi
Chén tình xanh thuở mộng người còn xanh.
 
Bài thơ là một minh chứng cho thấy, kết quả của những sự THAI NGHÉN nói trên.

Đó chính là sự đơm hoa kết trái, là sự viên mãn trong sáng tạo của nhà thơ. Ông đã sống một cách sáng tạo, đã yêu cuộc đời của mình một cách hết sức sáng tạo. Ông đã cho phép cuộc đời bước vào nơi thiêng liêng sâu thẳm nhất bên trong ông và ở đó, ông đã thai nghén với đời, với Thượng đế. Và một khi đã thai nghén thì ông sẽ cho ra đời bài thơ thật sự đẹp, một vẻ đẹp lung linh, huyền bí.
 
NGƯỜI VỀ THEO BÓNG MÙA THU
LÀM RƠI TỪNG GIỌT SƯƠNG MÙ TRONG THƠ 
NGƯỜI VỀ HAY ĐOÁ QUỲNH HƯƠNG
NỞ VÀO TÔI, NỞ TRẮNG VƯỜN CHIÊM BAO 
NGƯỜI VỀ HAY MÙA THU SANG
LỜI THU HAY TIẾNG NGUYỆT CẦM ĐANG RƠI.
 
Người sáng tạo, là người mang cái chưa biết, cái chưa được biểu hiện vào THẾ GIỚI BIỂU HIỆN NÀ, người đó trở thành một ống tre rỗng để cho Thượng đế chuyển tải một điều gì đó vào thế giới. NGƯỜI VỀ là ai về? Người yêu của mình về? Mùa Thu hay chỉ là cái bóng của mùa thu về? Đoá quỳnh hương về? Chén tình xanh về? Hay Thượng Đế về?…Tất cả đều là những cái chưa biết, chưa được biểu hiện trong thế giới biểu hiện này, nhưng khi chúng ta đọc những câu thơ đó, sẽ cảm nhận thấy một giai điệu vô cùng ngọt ngào, êm ái, bao dung của một cõi thiên đường nào đó.
 
NỞ VÀO TÔI, NỞ TRẮNG VƯỜN CHIÊM BAO
 NGHE NGHÌN XƯA GỌI NGHÌN SAU
RĂNG THU HOÀNG YẾN ĐÃ MÀU THANH VÂN 
XIN NGƯỜI NGỒI XUỐNG, UỐNG CÙNG TÔI
CHÉN TÌNH XANH THUỞ MỘNG NGƯỜI CÒN XANH.
 
Với người đọc chúng ta, thì một câu hỏi được đặt ra đó là: Làm thế nào để trở thành một ống tre rỗng như thi sĩ? Nếu tâm trí của bạn còn quá chộn rộn thì bạn không thể nào trở thành ống tre rỗng được. Sự sáng tạo chỉ đến từ cội nguồn Sáng tạo, chứ không đến từ sự mong muốn, ham muốn của bạn, nó không đến từ cái tôi, cái bản ngã của bạn. Nó chỉ đến khi bạn hoàn toàn biến mất, chỉ có sự sáng tạo hiện hữu và Cội nguồn Sáng tạo đang chiếm ngự bạn. Một nhà thơ gạo cội, lão luyện, thật sự Sáng tạo như LVT sẽ hiểu điều đó rất rõ ràng, rằng họ không phải là chủ nhân sáng tạo mà họ chỉ là những công cụ, phương tiện trung gian. Có điều gì đó diễn ra thông qua họ, chứ bản thân họ không phải là người quyết định. Chỉ có một điều chắc chắn là họ đã trải nghiệm sự CÔ ĐỘC đến mức TỈNH THỨC, tỉnh thức nhiều hơn rất nhiều so với một người bình thường như chúng ta. Càng tỉnh thức bao nhiêu thì cái lưới để tóm bắt ý tưởng càng lớn bấy nhiêu và dĩ nhiên là họ càng có thể nắm bắt được nhiều CON CÁ thực tại huyền bí của cuộc sống.

Trong lòng của bạn, và trong lòng của tôi đều có một bài ca cần được cất lên và một vũ điệu cần được thể hiện, thế nhưng vũ điệu đó thì lại rất vô hình còn bài ca ấy thậm chí chúng ta chưa từng nghe thấy bao giờ. Nó nằm rất sâu trong cốt lõi con người của bạn và tôi. Phải chăng KHÁT VỌNG của tất cả mọi người chúng ta là làm thế nào để cho bài ca ấy, điệu vũ ấy được hiển lộ, được đưa lên bề mặt, được biểu hiện vào thế giới biểu hiện này.

Phải chăng, đó mới thực sự là thông điệp, một ý nghĩa sâu sắc nhất mà bài thơ KHÁT VỌNG cũng như của cả tập thơ DẠ KHÚC, muốn gửi gắm cho những người đọc và yêu quý nó như tôi và các bạn.
 
LÊ VĂN CHUNG

Lá vàng - Lạc giữa thiên tai - Lời xin - Lời xin 2 - Lòng cứ ngỡ như là

 

LÁ VÀNG
 
Hình như có chiếc lá vàng
Vừa rơi rất nhẹ theo làn sương phai
Tôi nghe lá nói lời này
Rằng thiên thu đã hẹn ngày trùng lai
Hình như có nỗi tình hoài
Có lời u ẩn buồn lay lắt buồn
Có gì đó rất mênh mông
Chìm trong từng nhịp lá bâng khuâng vàng
Hình như từ buổi thu tàn
Từ trăng thu khuyết, từ hoàng hôn phai
Tôi cầm chiếc lá trên tay
Thấy trong màu lá chảy đầy lệ xưa
Lê Văn Trung

LẠC GIỮA THIÊN TAI
Phân Vân giữa ngã ba đường
Ta phương trời cũ - Người phương trời nào
Hỏi đất thấp - hỏi trời cao
Tìm đâu bãi biển nương dâu - bạc đầu
Tìm đâu? Mộng dữ? Chiêm bao?
Trăm năm trắng xóa niềm đau cõi người
Sống là một cuộc rong chơi
Vòng vây sinh tử nửa vơi nửa đầy
Để rồi lạc giữa thiên tai
Tìm đâu? Biển rộng? Sông dài? Tìm đâu?
Mình ta sóng vỗ chân cầu
Ngàn năm nước chảy một màu lãng quên.
Văn Trung
15. 04. 24

LỜI XIN
Cho tôi xanh với mây trời
Xanh như từ thuở áo người còn xanh
Cho tôi những giọt sương lành
Long lanh như thuở nụ tình đơm hương
Cho tôi say với rượu nồng
Như lòng Xuân nữ say cùng men Xuân
Đi cùng tôi đến vô cùng
Cho tôi trọn nghĩa thủy chung với đời
Lê Văn Trung 

LỜI XIN 2
Cho tôi dù chỉ một lần
Hôn lên mặt đất mùa xuân cuối cùng
Mai kia về với hư không
Còn thơm hương mật cõi trần gian em.
Văn Trung

Lòng Cứ Ngỡ Như Là…
Đã quên hết mà không đành quên được
Một con đường thuở áo trắng sương bay
Ta như kẻ qua sông, lòng ngoái lại
Thuyền ai neo mòn mỏi bến sông Hoài
 
Đã quên hết mà không đành quên được
Khu vườn xưa hoa nở những đêm rằm
Ta như kẻ say mùi hương dạ nguyệt
Có ai ngờ say suốt cuộc trăm năm
 
Đã ra đi, cũng đành là đi biệt
Tưởng tiếc chi mong một buổi quay về
Đời chẳng giang hồ mà lòng như lữ khách
Cứ ngỡ là đã mất một trời quê
Lê Văn Trung
Tháng 3.2025


Đường cũ người xưa

  Đường Cũ Người Xưa Con đường cũ còn nguyên từng phiến đá Hàng cây xưa vẫn xanh biếc lá giao mùa Nhưng rồi có một người không trở lại Vẫn m...